Katoliccy mistrzowie życia duchowego, święci i doktorzy Kościoła piszą z reguły o pokoju wewnętrznym. Natomiast psycholodzy i wyznawcy religii wschodu częściej opisują spokój wewnętrzny.
„Pokój wewnętrzny” jest określeniem filozoficzno-teologicznym wskazującym przede wszystkim na sferę duchową. „Spokój wewnętrzny” jest terminem bardziej neutralnym, który wiąże się ze sferą psychiczną człowieka.
Dobór słów nie jest tu przypadkowy. Refleksje na temat spokoju zewnętrznego poświęcone są przeważnie problemowi „uciszenia umysłu” z czym wiąże się poradzenie sobie z lękami, spokojne podejście do problemów, nieraz wręcz obojętne, apatyczne. Jest to podejście o którym piszą ludzie powołujący się na buddyzm, taoizm, filozofię zen. Psycholodzy przez spokój zewnętrzny rozumieją zwykle pewność siebie, brak nadpobudliwości, czy roztrzepania. Identyfikują go najczęściej jako pozytywną emocję, która wypiera wszelką irytację, złość, czy zniecierpliwienie.
Spokój zewnętrzny związany jest ściśle z ludzką psychiką i w dużej mierze oparty jest na harmonii uczuć, którą zdobywa się albo przez ich uzgodnienie, albo wyciszenie. Pokój wewnętrzny jest rzeczywistością znacznie bardziej bogatszą. Obejmując sferę psychiczną człowieka wraz z całą jego emocjonalnością zawiera w sobie znacznie więcej treści. Ludzie posiadający pokój wewnętrzny to osoby, które osiągnęły stan w którym panuje zgodność wszystkich pragnień i dążeń wokół określonego dobra. Dojście do niego wymaga nie tylko pewnej zmiany myślenia (do czego przede wszystkim sprowadza się pokój zewnętrzny w ujęciu religii wschodu) i odczuwania (o czym mówią głównie psycholodzy), ale także zmiany postępowania.
Pokój wewnętrzny opiera się na uzgodnieniu ludzkich władz, a więc intelektu, woli i uczuć. Nie można dokonać tego jednak poprzez proste ćwiczenia tak, jak dzieje się to w przypadku spokoju wewnętrznego. Psycholodzy w tej kwestii doradzają częstsze uśmiechanie się, akceptowanie siebie takim jakim się jest, dbanie o siebie, czy zwracanie uwagę na to, co tak naprawdę od nas zależy. Wyznawcy religii wschodu radzą, aby patrzeć na wszystko z większym dystansem, nie przywiązywać się, uczyć się spoglądać obojętnie na to, co nas spotyka.
Pokój wewnętrzny jest szczytem życia duchowego. Chociaż polega na pewnej harmonii wewnętrznej to jednak zdobyć go można tylko poprzez dbanie o właściwą relację z Bogiem. To dzięki temu, że czynimy wolę Bożą, możemy posiąść jedność z Bogiem dzięki której odzyskujemy harmonię utraconą przez grzech pierworodny. Odkrywając, że jesteśmy istotami stworzonymi możemy dojść do pokoju wewnętrznego tylko przez właściwe odniesienie do naszego Stwórcy. Wówczas bowiem odnajdujemy właściwy sens naszego życia, dzięki czemu wszystko w nim znajduje swoje miejsce. Możemy wówczas także zdobyć spokój wewnętrzny, bo odkrywamy właściwy dystans do tego, co nas spotyka i jesteśmy w stanie zaakceptować siebie. Sprowadzając jednak wszystko do spokoju zewnętrznego tracimy z oczu o wiele głębszą perspektywę, jaką roztacza przed nami pokój wewnętrzny.
Dzieło dla pokoju 